The elegant way

Hugo Jacomet in Sartorial Talks

De titel van deze Observatie is geïnspireerd door uitspraken van de Fransman Hugo Jacomet de bedenker, producer en presentator van Sartorial Talks, een serie documentaires over mode, stijlen en het kleermakersvak. In één van de docu’s spreekt Jacomet over ‘the art of being elegant’. Elegantie heeft voor hem niet in eerste instantie te maken met hoe je je kleedt, maar is een wijze waarop je in het leven staat, hoe je je tot de wereld verhoudt. Elegantie ontstaat door stijl en dat is iets anders dan mode. In de fashion-wereld is alles voortdurend in beweging en veranderen mode en trends elk half jaar. Stijl gaat verder dan mode; is duurzamer, heeft, volgends Jacomet, iets spiritueels. In het stijlvolle openbaart zich iets dat voor mensen blijvend van waarde is. Het gaat om de kwaliteit van de pasvorm, het model, het materiaal, de kleurencombinatie, het stiksel, de afwerking, de verzorging. Zonder stijl waaien we met alle mode-winden mee. Stijl ligt echter niet voor het oprapen. Je moet er echt naar op zoek in de veelheid van modegrillen en trends, er oog voor krijgen en het vastgrijpen als het voorbij komt én koesteren. Door stijl kun je alle veranderingen in het modewereld trotseren en overleven, met elegantie als resultaat. Dat is the elegant way. Wat een heerlijke kijk op de wereld. Ik werd er oprecht vrolijk van.  

In zijn betoog maakt Jacomet zelfs een sprongetje naar het moderne leven in het algemeen, waarin de veranderingen vaak nog veel sneller gaan en ingrijpender zijn. Waar houdt de moderne mens zich aan vast als het bestaan op alle vlakken constant in beweging is en door elkaar wordt geschud? Net als in het geweld van de mode-wereld kunnen we de vaste grond onder de voeten kwijtraken. Daarom hebben we volgens Jacomet ook hier een stijl nodig, een levensstijl, die weet met al die veranderingen en onzekerheden om te gaan. Dat is de uitdaging van de moderne tijd en “the art of being modern’.

Mooie gedachten. Wat niet mee zit, is dat de heer Hugo Jacomet voor velen op het eerste gezicht meer de indruk zal wekken van een flamboyante, ijdele Franse dandy uit Wonderland, dan van een betrouwbare filosoof. Laat staan dat we hem op blind vertrouwen een gids-rol laten vervullen op onze reis door de moderne wereld. Ik geef toe, dat ik zelf ook even aan dat beeld moest wennen, maar, fair enough, inspiratie kan soms uit onverwachte hoek komen. De man heeft in al zijn extravagantie, iets innemends. Ik zag hem voor het eerst als presentator van een documentaire over de fabricageproces van Harris Tweed: ‘From the land comes the cloth’. Met zijn looks en modieuze Franse pak, kon ik hem aanvankelijk niet erg goed plaatsen in het kleurenpallet van het Schotse landschap; hij viel nogal uit de toon. Des te groter was de verrassing over zijn optreden. Jacomet bleek méér te zijn dan het eerste beeld dat in mijn hoofd was opgekomen: de puissant rijke en doorgeslagen fashionman die zich in een peperdure hobby voor ‘tailormade’ kleding aan het uitleven is. Hij stelde als interviewer eerlijke en doortastende vragen, luisterde goed, sprak met liefde over het ambacht en had duidelijk oog en waardering voor het behouden van de traditie van ‘handwoven’ tweed in tegenstelling tot het snelle fabricage proces in de moderne confectie industrie. Natuurlijke materialen, ambachtelijk werk, vakmanschap en stijl zijn voor Jacomet duidelijk dé ingrediënten voor kwaliteit en de grondstoffen voor een elegant leven. Snelle levering van producten, voor óns zo belangrijk, is in de wereld van Jacomet niet relevant, want geen garantie voor kwaliteit. Elegantie vraagt om geduld en de kunst van het wachten, want dat hoort nu eenmaal bij het edele handwerk voor een tailormade pak.  

In een andere educatieve Sartorial Talk met de titel: ‘What is style? French, British or Italian?’ vertelt hij over zijn kijk op de wereld. Hij verwijst daarbij naar de Franse dichter Charles Baudelaire die hem na aan het hart ligt en wiens gedachtengoed hem blijvend heeft geïnspireerd. Jacomet verwoordt het als volgt (zie ook de video aan het eind van de blog) :   

“When we speak about style and speak about modern style, we don’t speak about fashion. We speak about the real definition of modernity.

Being modern is the capacity of catching what is eternal in the transitory. Everything is transitory. Life is transitory. The fashions are transitory. The trends are transitory.  The real elegance, the real modernity is the ability to catch inside these things that are transitory, the few things that are eternal.

Style, when you take this path is not simply about dressing well. It is a spiritual approach. You are looking for something that is bigger than you and is bigger than your own life.” 

Voor de logica van het denken zijn Jacomet’s “filosofische” beschouwingen natuurlijk nogal vaag en makkelijk onder uit te halen. Maar waarom zou je? Dat zou Jacomet geen recht doen, want hier is geen filosoof aan het woord, maar een dichterlijke ziel die spreekt vanuit zijn rijke ervaring en gevoel voor stijl. Dat gevoel is weliswaar subjectief, maar het heeft zijn eigen logica en maakt zijn bevindingen niet minder waar. Jacomet beschrijft het voor hem spirituele proces waar hij dagelijks mee bezig is: ‘catching the eternal’ in de onvoorstelbare veelheid van verschijnselen binnen de veranderlijke wereld van de mode. Op zoek naar het elegante, het stijlvolle in een wereld die vergankelijk is. In zijn werk vertelt hij passievol over de waardevolle dingen die hij tijdens zijn zoektocht gevonden heeft en dat doet hij met kennis van zaken, gevoel voor traditie en met liefde. Dat verklaart ook zijn succes. En tegelijkertijd doet hij een appèl op de moderne mens om ook in zijn relatie tot het leven voor de elegantie te gaan en niet voor het ‘méér’, het ‘snel’ of de ‘onverschilligheid’. Hij nodigt uit tot een elegante pas de deux met de snel veranderende wereld, waarbij de moderne mens de vele kwaliteiten van de danspartner vol doorleeft, maar tegelijkertijd ongemerkt de dansstijl, het ritme en de richting bepaalt.

Zie hier het video fragment van Jacomet (2 min)Download