Gabriel Byrne tijdens zijn keynote speech over de technologische uitdagingen van de toekomst
“He didn’t have a complete map, but what he did have was a bold vision. And he was confident that the journey he set out on would be worth it.”
Deze pakkende zinnen worden in 2011 in Orlando (Florida) uitgesproken door de Ierse acteur Gabriel Byrne in een keynote speech tijdens een grote conferentie over de technologische mogelijkheden van de toekomst. Zijn woorden gaan over Christoffel Columbus, de man die, geïnspireerd door zijn droom, het aandurfde om, ondanks de grote risico’s, de Atlantische oceaan te doorkruisen op zoek naar de ‘nieuwe wereld’.
Met zijn metafoor over Columbus zet Byrne direct de toon voor de conferentie. De kracht van de metafoor is, dat Columbus zich niet door de onbekendheid en onzekerheid over de reis liet tegenhouden, een gedurfde visie had, maar ook het rotsvaste vertrouwen, dat de reis hem ergens zou brengen. Het is volgens Byrne precies die mindset die onze tijd nodig heeft in het menselijke avontuur met de zich razendsnel ontwikkelende technologie. Ook daarvan kunnen we de volle betekenis voor de toekomst niet direct overzien. Tegelijkertijd zijn we gefascineerd door de uitdagende kansen die deze ontwikkelingen ons bieden. De vraag is wat we er mee doen?
Byrne benadrukt dat er keuzes liggen, waar we iets mee moeten. Of we gaan de uitdagingen van de technologie aan en bouwen ermee aan onze toekomst, of we worden hoe dan ook aan alle kanten door de technologische ontwikkelingen ingehaald en overvallen. “And you can either make the future or you can be overtaken by it.” De grote vraag waar we als mensheid voor staan is, welke keuzes maken we in deze tijd van “profound (..), seismic change, that technology is helping to drive and define”?
Het is niet alleen de inhoud van zijn keynote speech die je tot in je botten raakt. Het is ook de wijze waarop hij het verhaal vertelt. De rust, de intensiteit, de onbevangenheid, de ernst, de beschaving. Byrne stelt zich als mens de fundamentele vragen die we als tijdgenoten allemaal herkennen. Waar gaat het naartoe met de techniek? Hoe moeten we ons er toe verhouden? Hij maakt de ambiguïteit van fascinatie en onzekerheid ten opzichte van de technologische “vooruitgang” zichtbaar en voelbaar. En hij doet een appèl op onze moed om á la Columbus de uitdagingen op te pakken en deze te laten zegevieren over de angst voor het ongewisse. Daarbij is volgens Byrne een cruciale rol weggelegd voor de menselijke creativiteit en verbeeldingskracht (imagination) die, wat de geschiedenis keer op keer heeft aangetoond, nooit onderschat moet worden.
Met zijn dramatische vertelde verhaal, gidst hij de aanwezigen, naar een op zelfvertrouwen gebaseerde mindset waar vanuit alle nieuwe technologische ontwikkelingen op een open, prudente en beheerste wijze bezien, geanalyseerd en beoordeeld kunnen worden. Bij alle onvoorspelbaarheid kunnen in ieder geval weloverwogen keuzes worden gemaakt. De kracht van Byrne is, dat hij in deze boeiende, maar verwarrende tijd een verhaal vertelt, dat mensen op persoonlijk niveau helpt bij het oordeel- en besluitvormingsproces over de in te zetten koers naar de toekomst.
Dat het verhaal niet ter plekke wordt verzonnen, maar volledig uit het hoofd is geleerd, maakt niet uit. Waar het om gaat is, dat het in woorden en vertelwijze de essentie van onze menselijke lot en leven raakt en binnenkomt. Wat mij betreft zetten we Gabriel Byrne, bij mondiale aangelegenheden waar iets fundamenteels te vertellen is, vaker als storyteller in.
Zie hier een fragment van de uitzonderlijke keynote speech (in het geheel te bekijken op youtube):
OBSERVATIONS 
De wijze waarop Gabriel Byrne de luisteraar meeneemt kluistert mij als luisteraar aan zijn lippen. Zijn vertelkunst is van grote klasse en inhoudelijk is het een intrigerend en inspirerend verhaal. Dus dat is twee keer raak!
Naar mijn stellige overtuiging kan je Gabriel ook een van de sprookjes van Grimm of misschien nog beter een van de verhalen van Roald Dahl laten vertellen, en je hebt een fantastisch luisterboek!
Ik neem mijn hoed af voor deze Ierse vertelkunstenaar. Dank voor het delen!
Hallo Menno,
Inderdaad een boeiend en overtuigend verteller. Het was weer een goede conferentie. We hadden het er al over afgelopen woensdag : ik ben geïnteresseerd in de presentatie die de mensen van PH&C hebben gehouden op de conferentie van twee jaar geleden. Ik wil ze namelijk uitnodigen voor een themadag. Zou jij me die presentatie kunnen toezenden ? Dank alvast.
Overigens ook de complimenten voor het interview met de Nirpa voorzitter !
met groeten
John
Beste Menno,
Ben jij via mail bereikbaar met dit mailadres?
Ik ontvang jou mails over de filmpost. Erg interessant en goed verwoord.
Ik dacht aan jou, naar aanleiding van een vraag die ik heb. Ik heb een vraag over een film, met een fragment waarin de macht enorm kantelt van de ene naar de andere partij. Het is een scene met Tom Cruise en 2 bijna maffiosi in een high end Firm. Ik heb al meerder zoekpogingen gedaan en niets kunnen vinden.
Als deze mail aankomt, verneem ik dat graag. Dan kan ik het verder toelichten en heb je meer informatie. Ik hoop dat je mee wilt denken.
Het is een heel bruikbaar fragment als het echt over macht gaat.
Ik ben trainer en coach, dus daarom zoek ik dat fragment.
Ben nu even 3 dagen trainen, maar lees het bericht graag als ik weer terug ben.
Hartelijke groet,
Karin Eckenhuijsen Smit
Colors at Work
Drs. K. Eckenhuijsen Smit
Transformatiecoach & Trainer Leiderschap
Personal Branding
colorsatwork@online.nl / eckenhuijsen@gmail.com
06-30397015
Hallo Karin, doet mij denken aan The Firm, als Mitch (Cruise) van Voyles te horen krijgt, dat de law firm waar hij werkt niet door de partners wordt bestuurd, maar slechts een dekmantel is van een criminele organisatie.
Dit is, bij je summiere info, het enige dat in mijn hoofd opkomt. Zie youtube The Firm 3/9 movie clip. Ben benieuwd of je dit fragment bedoelt
Met vriendelijke groet,
Menno Aardewijn
Beste Menno,
Een toespraak voor degenen, die vooruit willen.
Allereerst is opvallend, dat een acteur (Gabriel Byrne) hier het woord voert. Zoals je zelf al opmerkt: het is een ingestudeerd stuk – dat overigens voortreffelijk wordt gebracht. Maar het verhaal wordt natuurlijk door deze vertolking niet geloofwaardiger. Acteurs kunnen en mogen iedere boodschap brengen op hun eigen manier, waarbij de waarheid niet het criterium is, waarop ze worden afgerekend. Maar dit terzijde.
Het gaat om een gedurfde visie: ergens op weg naar toe gaan zonder kaart en toch het vertrouwen hebben dat het goed komt. Dat is natuurlijk goed nieuws voor degenen, die vooruit willen, maar niet weten waarheen. Columbus wordt aangehaald als de man, die deze visie in praktijk bracht. Over de populaire opvatting van de reden van zijn reis en de daaropvolgende ontdekking van Amerika, zoals die nog altijd in het onderwijs wordt gebezigd, valt nog wel iets af te dingen. Op de achtergrond speelt een genadeloze Spaanse machtsstrijd om de ‘wereldhegemonie’ een rol. Columbus’ visionaire blik was evenzeer een uiting van de materiele hebzucht van zijn opdrachtgevers. Maar dit terzijde.
In vertrouwen vooruitgaan, kijken waar het schip strandt! Het is een prachtige boodschap, die tot nieuwe ontdekkingen kan leiden. Maar we moeten ook realistisch zijn: evenveel – en misschien wel meer – mensen leiden schipbreuk en je hoort er nooit meer iets van. Geschiedenis wordt geschreven door de winnaars. Dat zijn de feiten. Er is echter meer voor wie de wereld van een filosofische kant beziet. Feiten zijn keuzes, die door de mensheid zelf worden gemaakt. De winnaars worden uitgeroepen in een spel, waarvan de regels door onszelf worden geschreven. Een Gouden Medaille voor Columbus! Hij is een winnaar, zeker toen zijn navolgers met schepen vol goud uit het nieuw ontdekte continent kwamen en Europa opeens een ongekende welvaart kon beleven. Maar dit terzijde.
De belangrijkste kritiek, die ik op deze voordracht heb, ligt in de stelling: “And you can either make the future or you can be overtaken by it.” Hier schiet de boodschap, mijns inziens, zijn doel voorbij. ‘De toekomst’ wordt gezien als een soort voertuig, dat ons eigen voertuig (het creatieve Ik) gaat inhalen! En als we maar genoeg gas geven, blijven we de vooruitgang wel voor. Deze zienswijze is een elementaire toepassing van het denken in tegenstellingen. Ik (die de toekomst maakt) en de toekomst (die door anderen wordt gemaakt) zijn onvergelijkbare grootheden. Dus om mijn persoon met de toekomst te vergelijken, is misleiding, of milder uitgedrukt: retoriek. Beter zou het zijn om ‘de toekomst’ als de snelweg-zelf te zien, waarop wij rijden. De technologische vernieuwingen zijn dan de wisselende decors, waarlangs de snelweg voert. De snelheid waarmee het landschap verandert, doet eigenlijk niet ter zake. Het landschap kan niet worden ingehaald. Zelfs is het mogelijk om een zijweg in te gaan. Die gaat ook ergens heen. Dat is to-the-point.
Groeten, Marten
Hallo Marten,
Dank voor je prikkelende reactie! De romantische opvatting over de reis verdampt inderdaad tegen de achtergrond van de historische werkelijkheid die eerder grimmig is, dan heldhaftig. De ‘maar dat ter zijde’s’ peperen me dat eens lekker in. In het licht van die realiteit die je beschrijft, de machtsstrijd, de hebzucht, het uitzonderlijke en stomme geluk dat Columbus als winnaar uit de bus is gekomen, valt er inderdaad heel wat op het heroïsche sprookje af te dingen. Geschiedenis wordt geschreven door de winnaars, schrijf je. Een mooie, ware en treffende zin. Neemt niet weg, dat de dichterlijke vrijheid om te abstraheren van de feitelijke gebeurtenissen een prachtig verhaal en een krachtige en aansprekende metafoor oplevert die menig hart sneller heeft doen kloppen.
Je belangrijkste kritiek verontrust mij echter meer. Houden we ons met de op zich aansprekende zin “And you can either make the future or you can be overtaken by it.” niet voor de gek, omdat we de werkelijkheid met die al te simpele tegenstelling in feite geen recht doen? Het gevaar van de zin schuilt er in, dat we geen andere keuze zouden hebben dan de autonoom voortrazende toekomst voor te blijven en ons bewust aan te passen aan het technologische ‘landschap’ van de toekomst. Jouw metafoor biedt wat dat betreft een veel grotere vrijheid, omdat de toekomst niet voorgedefinieerd is, maar een open space is en de keuze van het ‘landschap’ in wezen een mensenkwestie blijft. Althans, als ik je goed begrijp. Dat levert een vriendelijker beeld van het leven op, maar neemt mijn verontrusting over de toekomst zeker niet weg.
Groet,
Menno