Nobility

Seabiscuit met jockey ‘Red’ Pollard in winnende positie op weg naar de finish.

De ‘hoofdrolspeler’ in de film Seabiscuit uit 2003 van regisseur Gary Ross naar het boek van Laura Hillenbrand is een klein, maar getalenteerd renpaard met de naam Seabiscuit. Het paard is echter in het verleden slecht behandeld en weet in grote races steeds niet naar vermogen te presteren. Los van een zware blessure die het tijdens een belangrijke race oploopt, zitten er verborgen blokkades in Seabiscuit die het waarmaken van zijn talent in de weg zitten en die het niet uit zichzelf zal overwinnen.

Seabiscuit’s talent wordt ontdekt door Smith (Chris Cooper) een vriendelijke, gedreven en vaardige paardentrainer, gespecialiseerd in het rehabiliteren van geblesseerde en slecht behandelde paarden. “You don’t throw a whole life away just ‘cause it’s banged up a little bit”. En samen met eigenaar Howard (Jeff Bridges), een optimist die het paard een kans wil geven, en jockey ‘Red’ Pollard (Tobey Maquire), de stalknecht die als enige raad weet met het lastige temperament van Seabiscuit, gaan ze met het paard aan de slag. Het is aan dit team om de blokkades te ontdekken en de aanpak en formule te vinden waarmee het talent van Seabiscuit bevrijd en verwerkelijkt kan worden.

De toewijding en samenwerking die dit van het drietal vraagt, is allesbehalve vanzelfsprekend. Het is iets, dat in de film pas geleidelijk aan ontstaat, maar niet zonder offers en lastige persoonlijke keuzes van de drie mannen. Hun trouw aan elkaar en hun droom met het paard wordt echter beloond en leidt tot succes. Interessant daarbij is de vraag, wat de reden is van hun doorzettingsvermogen en wat het is, dat het ‘happy end’ van de film geloofwaardig en acceptabel maakt?

Het antwoord op die vraag wordt aangetipt aan het eind van de film tijdens de laatste kampioenschappen waaraan Seabiscuit deelneemt. Deze race wordt schitterend in beeld gebracht met de spanning en hectiek van een klassieke finale, vol emoties van het uitzinnige publiek en begeleid door opzwepende muziek. Tijdens de race ontstaat een subliem samenspel tussen Seabiscuit en het team waardoor het paard op de juiste wijze bereden wordt. Ze passen de ontdekte formule om het paard in zijn element te brengen perfect toe. Seabiscuit slaagt er daardoor in, om in de laatste fase van de race vanuit een ogenschijnlijk verloren positie toch nog op miraculeuze wijze de koppositie in te nemen. Terwijl hij als overwinnaar de finish nadert, gaan de drukke beelden van de gestrekte galop van het paard opeens over in een prachtige slowmotion, begeleidt door een verstilling in de muziek en uiteindelijk de woorden van jockey ‘Red’ Pollard:

“You know everyone thinks that we found this broken down horse and fixed him,… but we didn’t,… he fixed us,… everyone of us, …. and I guess in a way we kinda fixed each other too.

Die woorden werpen aan het eind van de film een nieuw licht op het verhaal. Niet alleen Seabiscuit was er slecht aan toe. Ook de mannen stonden verwond in het leven. Eigenaar Howard verloor zijn zoon bij een auto-ongeluk en raakte in een depressie. Jockey ‘Red’ werd berooid achtergelaten door zijn financieel geruïneerde ouders en had geen enkel maatschappelijk perspectief. En paardentrainer Smith had door zijn voorkeur voor geblesseerde paarden zijn aanzien als trainer in de wereld van de paardensport volledig verloren. Alle drie zochten ze naar mogelijkheden om hun leven weer betekenis en vreugde te geven. Hun toevallige samenkomst rond Seabiscuit bood voor elk van hen een kans om te helen.

Daarin ligt de reden dat ze elkaar in het verhaal niet in de steek laten, ondanks de tegenslag, teleurstellingen en twijfels die ze onderweg ondervinden. Ze doorstaan de verleiding om in een bevlieging de handdoek voor Seabiscuit in de ring te gooien en gewoon maar een nieuw paard te kopen. Ze geven niet op, hoe moeilijk ook soms, omdat ze weten waarvoor ze vechten. Ze blijven trouw aan hun eerste keuze om Seabiscuit gezamenlijk op het niveau te brengen waar hij hoort; voor het paard, voor elkaar en voor zichzelf. En Seabiscuit was daarbij net zo belangrijk voor het drietal, als andersom. Het behaalde succes is dan ook de zoete vrucht van het feit, dat ze het gezamenlijk voor elkaar hebben gedaan en niemand er in een zwak moment de brui aan heeft gegeven. Dat is adeldom, ‘nobility’, de enige vruchtbare bodem van waaruit dingen van waarde ontstaan.

Zie hier het fragment: