Don’t waste my time

Ben Affleck’s Boiler Room speech voor nieuwe trainees.

‘Ook met niets doen, kun je druk zijn’, schreef Meint Alberts in ‘Ach, wat is belangrijk’ (1994). Zijn woorden zijn nog steeds treffend voor de wereld waarin ik werk; een wereld van volle agenda’s, haastige mensen, complexe projecten en eindeloze vergaderingen; een wereld waarin ondanks alle zichtbare hectiek een zee van tijd verloren lijkt te gaan aan dingen die uiteindelijk vaak niet tot het beoogde resultaat leiden. De vraag die zich opdringt is, hoe dat kan?

In deze blog wil ik bij die vraag stil staan met behulp van een filmfragment uit de ‘Boiler Room’, een film uit het jaar 2000 van Ben Younger. In dit confronterende fragment spreekt acteur Ben Affleck die de rol speelt van partner in een beleggingsmaatschappij, een groep nieuwe trainees toe. Hij vertelt ze wat de mogelijkheden zijn binnen het bedrijf en hij meldt vooral wat daarvoor vereist is. Hij doet een sterk appèl op de inzet, focus en scherpte van de trainees en benadrukt dat noch verlies van tijd noch halve resultaten worden geaccepteerd. Het is een meesterlijk fragment, dat ons op zen-achtige wijze iets leert over wat in de ethiek van de hedendaagse werkcultuur vergeten lijkt te zijn. Namelijk: dat er véél bereikt kán worden, maar dat dit ook héél véél van óns als individu vraagt. En bij die persoonlijke investering ligt het probleem.

Iemand die heel veel van zichzelf gaf was Steve Jobs. Van hem wordt wel gezegd, dat zijn grootste kracht zijn focus was. Focus betekent dat wanneer je midden in de nacht een briljant nieuw idee krijgt, je de volgende ochtend het nieuwe idee gedisciplineerd opzij schuift en het werk waar je mee bezig bent gewoon weer hervat. De boodschap is helder: zonder focus en volharding bereik je niets. Juist als het tegen zit, als het pijn gaat doen en de verleiding om iets nieuws te beginnen sterker wordt, komt het er op aan om door te zetten. ‘Skin in the game’ noemt grootbelegger Warren Buffet dit. Als je ergens voor gaat, dan betekent dit, dat je als het minder gaat, ook de offers accepteert. Je kiest dan niet uit gemakzucht voor de weg van de minste weerstand door zo maar weer iets anders te gaan beginnen.

Hoe anders ligt dat in de wereld waarin ik werk. Er is veel sprake van half werk. Men begint aan iets, en na enige tijd wil men toch weer net iets anders. Dat wordt ook meestal gewoon toegelaten. Gevolg is dat men uiteindelijk met heel veel tegelijk bezig is en er weinig wordt afgemaakt. Daarover wordt nauwelijks gereflecteerd en vaak raakt men het overzicht en de samenhang kwijt. En zelfs dat schijnt niemand echt te deren. Met ogenschijnlijk gemak voert men toch plichtsmatig en zonder dralen het opgedragen werk uit. Het werk moet doorgaan, lijkt het devies. Je krijgt niet de indruk dat intrinsieke motivatie, het verlangen iets te willen bereiken of bezieling in het werk een grote rol van betekenis spelen. En als er iets fout loopt, dan wordt al snel naar de collectieve verantwoordelijk gewezen.

In zo’n dolende bedrijfscultuur is het verkwikkend om soms mensen tegen te komen die weten wat ze willen; die bewust volharden in hun eenmaal gekozen opdracht; die bereid zijn daarvoor alles uit de kast te halen en die dag in dag uit met toewijding aan hun doel blijven werken. Ben Affleck probeert die inzet, focus en scherpte tijdens zijn Boiler Room speech bij de trainees op te roepen. Hij vertelt ze heel direct, soms op het grove af, wat ze van het bedrijf kunnen verwachten en wat het bedrijf van hen verwacht. ‘You are required to work your fuckin’ ass off in this firm’.

Door zijn focus weet hij wat hij wil en wat niet. Trainees die zich ongepast gedragen, stuurt hij direct weg, maar dat geldt ook voor mensen die geen echte trainee meer zijn: ‘You can get out too: we don’t hire brokers here. We train new ones’. Niets wordt geaccepteerd wat buiten zijn doel en focus ligt en daar wordt consequent naar gehandeld. Duidelijker over het doel van het werk kan hij niet zijn: ‘People come and work at this firm for one reason: to become filthy rich’. Voor de trainees is het doel glashelder.

Affleck confronteert ze ook direct en genadeloos met ondubbelzinnige beelden die de harde consequenties laten zien van wat het betekent, indien je voor zijn bedrijf kiest: ‘We want winners here…If you want vacation-time, go teach third grade public school’. Dat de inkomsten als trainee zeer laag zijn moet tijdelijk geaccepteerd worden: ‘You need to learn this business. And this is the time to do it’. En als je vrienden je uitlachen en je ouders het niet begrijpen: ‘Fuck them!’. Een harde oproep aan de trainees om te kiezen voor wat ze zelf willen.

In de speech blijft de vrijheid van de trainee volledig gerespecteerd; er wordt niets opgedrongen. Affleck geeft ze bedenktijd: Now go home and think about it. Think about it whether or not it’s really for you. If you decide it isn’t.. it’s nothing tot be embarressed about. It’s not for everyone. But if you really want this, call me on monday and we’ll talk. Just don’t waste my fuckin’ time’. Iets waar we zelf ook eens goed over na zouden moeten denken.

Als je je niet door het taalgebruik laat afschrikken en je Affleck’s boodschap los kan zien van het dubieuze financiële wereldje waar het in de Boiler Room om draait, dan is het fragment uitermate bruikbaar om een te passieve management- of bedrijfscultuur eens een professionele oppepper te geven. Het is een helende inwijding in werkelijke verantwoordelijkheid; het zet alles op zijn plaats en maakt alles weer bespreekbaar, inclusief onze eigen rol.

Zie hier het fragment: