Adventure time?

Schermafdruk 2016-03-08 00.19.08

And so Galahad decided, it would be a disgrace to set off for the quest with the other knights. Alone he would enter the dark forest where there was no path.”      (Joseph Campbell)

Deze twee tot de verbeelding sprekende zinnen worden uitgesproken aan het begin van de documentaire ‘The hero’s journey’ over het leven en werk van de mytholoog Joseph Campbell. In de zinnen uit het verhaal over Sir Galahad klinkt reeds de mythe van ‘de reis van de held’ door, waar Campbell zoveel onderzoek naar heeft gedaan. Het mythische van het verhaal ligt verborgen in de keuzes die Sir Galahad maakt. Deze voelt zich niet gelukkig en innerlijk geroepen op zoek te gaan naar iets dat in de wereld waarin hij leeft ontbreekt, al weet hij niet precies wat. Om het te vinden, verlaat hij de vertrouwde wereld en gaat op zoek. Geheel alleen treedt hij de avonturen en gevaren van onbekende werelden tegemoet. Galahad beantwoordt daarmee aan zijn innerlijke oproep, waarmee in mythische zin de avontuurlijke reis van de mens, als held, begint.

In het mythische verhaal over Galahad ligt betekenis verborgen die we gevoelsmatig uit eigen ervaring herkennen. We begrijpen intuitief de logica van zijn handelen. Het verhaal laat zien wat we kunnen doen in tijden dat we zelf voor moeilijke keuzes staan. Het laat zien dat we niet direct angstig voor uitdagingen hoeven weg te vluchten en toont hoe deze met moed en eer opgepakt kunnen worden, zoals Galahad dat doet. De mythe van Galahad is een zingevende en krachtige metafoor die mensen ondanks de onzekerheid die het geeft en de offers die gebracht moeten worden, aanspoort tot het nemen van moedige ego-overstijgende beslissingen.

Het verhaal van Galahad zal wellicht niet iedereen meer aanspreken, maar ook de 21e eeuw kent mythes die het leven betekenis geven en voor mensen bewust of onbewust richtinggevend zijn in hun leven. Vaak zijn het de oude verhalen die in een nieuw jasje zijn gestoken. Ze gaan niet meer over ridders, maar over eigentijdse helden bijvoorbeeld uit de filmwereld, de sport en de kunst. De werking van die verhalen moet niet onderschat worden, hoe fantastisch en onrealistisch ze soms ook klinken. Mythische verhalen bevatten het extract van eeuwenlange menselijke ervaring en werken als betrouwbare richtingaanwijzers. Door alle fantasie en overdrijvingen heen bieden ze ons leidraden die richting geven bij de keuzes waarvoor we staan en geven op gevoelsniveau houvast. De verhaallijnen brengen ongemerkt samenhang in de veelheid van gebeurtenissen die ons overkomen. Zie geven overzicht, maar houden ook het leven, in al zijn extremen en grilligheid, herkenbaar en daarmee dragelijk.

Echter, zo heldhaftig als het verhaal van Galahad is, beginnen verhalen meestal niet. Een opmerkelijke fase in ‘the hero’s journey’ is de aanvankelijke weigering van de held (in wording) om een uitdaging daadwerkelijk aan te gaan. Dat herkennen we uit ons persoonlijke leven. Het aangename comfort van het bekende, routinematige en vertrouwde leven verdraagt zich niet goed met de eisen die de uitdaging aan ons stelt. Het kan je gewone leven op zijn kop zetten en wie zit daar op te wachten? De eerste reactie is dan ook vaak het negeren van de oproep. We doen of we deze niet gehoord hebben. Heldendom begint niet met ijdelheid; daarvoor vraagt het te veel van ons.

De weigering om aan de oproep gehoor te geven is het gevolg van weerstand die in elke vezel van ons lijf komt opzetten. We hebben helemaal geen zin in gedoe en sluiten ons er direct voor af. We hoeven niet zo nodig een Galahad te worden. De weigering van het avontuur is feitelijk de weerstand tegen elke vorm van verandering of vernieuwing in onze bestaande wereld. We voelen die weerstand dagelijks bij ons zelf en bij anderen; thuis, op het werk, in de samenleving en de politiek. En die weerstand is er niet voor niets. Het beschermt ons tegen het verlies van het goede leven, tegen roekeloos gedrag, domme beslissingen en zinloze veranderingen. Echter, als de oproep blijft kriebelen en uiteindelijk toch, ondanks alle weerstand, vanuit innerlijke overtuiging en passie wordt gevolgd, dan is er een oprechte reden tot verandering. Dan wordt de held in ons geboren, de drempel naar de vernieuwing gepasseerd en begint het avontuur.

Een prachtige verbeelding van die aanvankelijke weigering van de held is te zien in de speelfilm ‘The Hobbit’, regisseert door Peter Jackson naar het boek van Tolkien. In de bedoelde scene wordt het comfortabele leven van de hobbit Bilbo Balings onverwacht en ongewenst verstoord door de plotselinge komst van Gandalf de tovenaar. Deze roept Bilbo op om samen op avontuur te gaan. Dat verzoek is wel het laatste waar Bilbo op zit te wachten en hij doet er alles aan om zo snel mogelijk van Gandalf af te komen. Het fragment brengt de essentie van de aanvankelijke weigering schitterend en universeel in beeld. De weigering van Bilbo is zo sterk,  dat – we voelen het al aankomen – het avontuur zeker niet lang op zich zal laten wachten.

Zie hier het fragment (2 min 50) :

 

2 comments

  1. Sluit mooi aan bij de ‘worsteling’ die ik kort geleden zelf heb gehad met het al dan niet aangaan van een nieuwe uitdaging. Ik herken het proces helemaal. Nu weet ik uit ervaring dat ik blij wordt van veranderingen, dus dat maakte de keuze een stuk eenvoudiger 😉

Plaats een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.